ماهی پنگوسی

نگه‌داری از ماهیان جذاب داخل آکواریوم‌های خانگی اعم از آکواریوم‌های آب شور، آب شیرین و آکواریوم‌های کوچک و بزرگ کاری لذت بخش و هیجان انگیز است. یکی از بهترین ماهی‌هایی که می‌توانید برای آکواریوم خود تهیه کنید ماهی پنگوسی است. این ماهی مثل دیگر ماهی‌ها برای زندگی داخل آکواریوم پرورش یافته است. اگر شما نیز شیفته نگه‌داری از این ماهی هستید، برای کسب اطلاعات بیش‌تر تا آخر این مطلب با ما همراه باشید.

معرفی ماهی پنگوسی و انواع آن

ماهی پنگوسی که جزو خانواده گربه ماهی‌ها است، یک ماهی عصبانی، ترسو و پر جنب‌وجوش محسوب می‌شود. پنگوسی از ماهی‌های بزرگ برای نگه‌داری داخل آکواریوم‌های بزرگ شناخته می‌شود. پنگوسی جزو ماهیان بومی شرقی و جنوب شرقی آسیا است. این ماهی برای زندگی داخل آکواریوم‌های آب شیرین مناسب است؛ زیرا جزو ماهیان آب شیرین محسوب می‌شود. ماهی پنگوسی به نام  گربه ماهی کوسه‌ای نیز شناخته می‌شود. پنگوسی‌ها می‌توانند در دو نوع گوشت‌خوار و گیاه‌خوار موجود باشند. ماهی پنگوسی گیاه‌خوار ترسو است و با کوچک‌ترین صدا و نور احساس ترس کرده و عکس‌العمل از خود نشان می‌دهد. این ماهی در میان گربه ماهی‌های کوسه یک نمونه با اندازه متوسط است که برای نگه‌داری داخل آکواریوم‌های بسیار بزرگ گزینه مناسبی است.

ماهی پنگوسی در انواع فهرست زیر در فروشگاه‌های آبزیان یافت می‌شود:

• پنگوسی بامبو
• پنگوسی دم نقره ای
• پنگوسی راه راه
• پنگوسی میانماری
• پنگوسی باسا یا پینه دوز
• پنگوسی کیناباتانگانی

شرایط نگه‌داری ماهی پنگوسی

آکواریومی که برای نگه‌داری از ماهی پنگوسی در نظر گرفته می‌شود، باید حداقل ۶۰۰۰ لیتر آب داشته باشد. همچنین، لازم است یک زیر ساختمان مناسب و فضای کافی برای شنا داشته باشد. برای حفظ کیفیت آب لازم است که از فیلتراسیون مناسبی استفاده کنید. ماسه به عنوان بستر آکواریوم برای نگه‌داری پنگوسی گزینه مناسبی است. شما می‌توانید برای سرگرم شدن بیش‌تر پنگوسی گیاهانی را در پس زمینه و در لبه‌های آکواریوم کاشت دهید. پنگوسی گوشت‌خوار گران‌تر از پنگوسی گیاه‌خوار است. همچنین، هر چقدر از باله‌های بزرگ‌تری برخوردار باشد، ارزش بیش‌تری خواهد داشت.

گونه‌های ماهی پنگوسی

همان‌طور‎که اشاره کردیم، ماهی پنگوسی بر اساس رژیم غذایی خود به دو گونه گوشت‌خوار و گیاه‌خوار تقسیم می‌شود. ماهی پنگوسی گوشت‌خوار به علت تهاجمی بودن آن برای نگه‌داری به‌عنوان تجربه‌ اول مناسب نیست. ازطرفی، هر دو گونه گیاه‌خوار و گوشت‌خوار نیاز به آکواریوم بزرگی برای نگه‌داری خواهند داشت. به‌طوری‌که آکواریوم‌های خانگی محیط زندگی مناسبی برای پنگوسی‌ها به شمار نمی‌روند. همچنین، لازم است برای نگه‌داری از ماهی پنگوسی گوشت‌خوار یا گیاه‌خوار تجربه زیادی در نگه‌داری از آکواریوم و ماهی‌های متنوع داشته باشید.

خصوصیات ظاهری پنگوسی در طبیعت و اسارت

پنگوسی در طبیعت طولی در حدود ۲ الی ۳ متر دارد؛ ولی در شرایط اسارت و نگه‌داری داخل آکواریوم طول آن حداکثر به ۵۰ سانتی‌متر خواهد رسید. با این‌که وزن این ماهی در شرایط نگه‌داری داخل آکواریوم در حدود ۱۵ کیلوگرم است؛ اما وزن واقعی این ماهی در طبیعت تا ۴۰ کیلوگرم گزارش شده است. طول عمر ماهی در طبیعت در حدود ۲۰ سال است؛ با‌این‌حال هنگامی‌که از ماهی پنگوسی داخل آکواریوم نگه‌داری کنید، عمرش به ۱۰ سال کاهش خواهد یافت. پنگوسی فلس ندارد و از یک پوست لیز و درخشان برخوردار است.

ماهی پنگوسی گوشت‌خوار باله بلندتری نسبت به ماهی پنگوسی گیاه‌خوار دارد. به علت این ویژگی ماهی پنگوسی گیاه‌خوار و گوشت‌خوار را به ترتیب با نام ماهی پنگوسی باله کوتاه و باله بلند نیز می‌شناسند.

خصوصیات ظاهری گونه گوشت‌خوار و گیاه‌خوار پنگوسی

گونه گوشت‌خوار ماهی پنگوسی یک بدن به رنگ سیاه دارد. همچنین، باله پشتی تیز آن شباهت زیادی به کوسه دارد. باله پشتی پنگوسی گوشت‌خوار، آن را از گونه گیاه‌خوار آن متمایز می‌سازد. همچنین، پنگوسی گوشت‌خوار از قدرت بینایی بالایی برخوردار است.

گونه گیاه‌خوار ماهی پنگوسی دارای بدنی با رنگ نقره‌ای براق است که روی آن خط‌های افقی به رنگ طوسی دیده می‌شود. این خطوط افقی از دم تا ناحیه سر امتداد دارد. همچنین، در اطراف دهان دارای دو جفت سبیل باریک است. البته، ماهی پنگوسی گیاه‌خوار در رنگ‌های سفید و زال نیز دیده شده است. این ماهی قدرت بینایی کم‌تری نسبت به گونه گوشت‌خوار خود دارد. بنابراین، بیش‌تر غذای خود را از طریق حس بویایی و گیرنده‌های حسی که در سبیل آن وجود دارد پیدا می‌کند.

خصوصیات رفتاری گونه گوشت‌خوار و گیاه‌خوار پنگوسی

ماهی پنگوسی گوشت‌خوار برای آکواریوم بسیار تهاجمی و قدرت طلب است. درحالی‌که، گونه ماهی گیاه‌خوار آن صلح طلب بوده و می‌تواند داخل آکواریوم رفتاری آرام از خود نشان دهد. حتی گونه گیاه‌خوار این ماهی به قدری ترسو است که با روشن و خاموش کردن چراغ آکواریوم، ضربه زدن به شیشه آکواریوم یا پمپ شدن هوا و فیلتر احساس ترس کرده و دچار استرس خواهد شد. به‌طوری‌که احتمال دارد به خودش آسیب برساند. این استرس زیاد می‌تواند به علت قدرت بینایی کم‌تر آن نسبت به گونه گوشت‌خوار نیز باشد. درمقابل، پنگوسی گوشت‌خوار از لحاظ استرسی آرام‌تر است؛ چراکه قدرت بینایی بالایی دارد.

شرایط نگه داری ماهی پنگوسی

هنگام تصمیم به نگه‌داری از ماهی پنگوسی چه گونه گوشتخواران و چه گونه گیاهخوار آن، لازم است به تهیه آکواریوم بزرگی فکر کنید؛ چراکه هر دو گونه پنگوسی به دلیل جثه و اندام بزرگ خود به یک آکواریوم و محیط بزرگ احتیاج خواهند داشت. شاید در مراحل اول زندگی این ماهی، یک ماهی کوچک به نظر برسد؛ اما می‌تواند در طول مدت کوتاهی رشد کرده و اندازه آن چند برابر شود؛ زیرا سرعت رشد پنگوسی بالا است. همچنین، داخل آکواریوم با سرعت زیادی حرکت می‌کند. بنابراین، توصیه می‌شود برای تزیین آکواریوم از دکورهای سنگی و سفالی استفاده نشود؛ چراکه موجب زخمی شدن و ایجاد خراش‌های بر روی پوست ماهی خواهد شد. آکواریومی که فیلتراسیون خوب داشته باشد، برای نگه‌داری ماهی پنگوسی گزینه مطلوبی به نظر می‌رسد. دمای مناسب برای نگه‌داری از ماهی پنگوسی ۲۲ الی ۲۶ درجه سانتی‎گراد است. همچنین pH مناسب برای نگه‌داری این گونه از ماهی بین  ۶.۵ تا ۷.۵ مطلوب است.

شرایط نگه‌داری گونه گیاه‌خوار در مقابل گونه گوشت‌خوار

پنگوسی گیاه‌خوار می‌توانند با انواع ماهی‌های صلح جو و هم اندازه خود داخل یک محیط نگه‌داری شود؛ اما پنگوسی‌های گوشت‌خوار تهاجمی بوده و ماهی‌های کوچک‌تر از خود را داخل آکواریوم شکار خواهند کرد. بنابراین، برای نگه‌داری پنگوسی گوشت‌خوار کنار ماهیان دیگر لازم است که از ماهیان پهن و دارای جثه قوی که گوشت‌خوار باشند استفاده کنید. همچنین، از ماهیانی نگه‌داری کنید که اندازه‌ای مشابه گوشت‌خوار داشته باشند.

تغذیه ماهی پنگوسی

ماهی پنگوسی در طبیعت و زادگاه خود در بستر رودخانه‌ها دنبال غذا می‌گردد. این ماهی از ماهی‌های کوچک، سخت پوستان و لاشه‌ها تغذیه می‌کند. برای تغذیه نوع گوشت‌خوار پنگوسی می‌توانید از فهرست زیر استفاده کنید:

• غذاهای زنده مانند ماهی طمعه
• دل گاو
• جیگر گاو
• ماهی کلیکا
• غذاهای خشک
• نخود فرنگی پخته
• میگو
• ماهیچه
• گوشت مرغ

همچنین، برای تغذیه ماهی پنگوسی می‌توانید از غذای خشک و انواع سبزیجات استفاده کنید. اگر قصد نگه‌داری از ماهی پنگوسی تازه متولد شده دارید، بهتر است برای تغذیه آن از غذاهای زنده، تازه و پولکی استفاده کنید. بعد از این‎که کمی بزرگ‌تر شدند می‌توانید از کرم خاکی، میگو، صدف، قطعه‌های ماهی، هشت‌پا و غذاهای خشک نیز استفاده کنید. با توجه به این‌که ماهی پنگوسی سرعت رشد بالایی داشته و زود بزرگ می‌شود، باید پس از چند هفته اول چند بار در روز تغذیه شوند.

نحوه تشخیص جنسیت ماهی پنگوسی

تشخیص جنسیت پنگوسی تازه متولد شده امکان‌پذیر نیست؛ اما هنگامی‌که بالغ شدند، ماهی‌های ماده بالغ وزن بیش‌تری داشته و از لحاظ جثه کشیده‌تر از جنس نر خواهند بود. همچنین، جنس نر دارای باله‌های بزرگ‌تر و پرپشت‌تر است. حتی، ترکیب رنگ بیش‌تری از جنس ماده دارد و خطوط راه‌راه بدن در نوع نر بلندتر و تیره‌تر از جنس ماده است. بنابراین، برای تشخیص جنسیت ماهی پنگوسی لازم است به خصوصیات فیزیکی مثل اندازه، وزن، خطوط و پوست آن توجه کنید.

تولید مثل ماهی پنگوسی

هنگامی‌که ماهی پنگوسی ماده به سن سه الی سه و نیم سال برسد، به بلوغ جنسی خواهد رسید. این ماهی بیش‌تر در طبیعت تخم‌ریزی می‌کند و اطلاعات زیادی در مورد تولید مثل ماهی پنگوسی داخل آکواریوم وجود ندارد. البته، اگر تصمیم به پرورش آن‌ها دارید به یک مخزن بزرگ احتیاج خواهید داشت. ماهی پنگوسی ماده پس از جفت‌گیری می‌تواند تا ۸۰ هزار تخم بگذارد.

بیماری‌های رایج در پنگوسی

همان‌طورکه در ابتدای این مطلب اشاره کردیم، ماهی پنگوسی فلس ندارد و از پوست حساسی برخوردار است. این پوست حساس در شرایط نامطلوب آکواریوم نمی‌تواند به حد کافی از ماهی مراقبت کرده و باعث به‌وجود آمدن بیماری‌های متعدد خواهد شد. بیماری‌های رایج ماهی پنگوسی می‌توان به فهرست زیر اشاره کرد:

• دهان پنبه‌ای
• میکسوبولوس
• سپتی‌سمی ادواردزیلا
• لکه‌های سفید
• لکه‌های قرمز
• انگل
• تریپانوزوم

بنابراین، برای جلوگیری از رخ دادن بیماری‌های متعدد لازم است کیفیت آب در بازه‌های زمانی مشخصی مورد آزمایش قرار بگیرد و تمیزی و سلامت آن حفظ شود.

علت مرگ ماهی پنگوسی

همان‌طورکه اشاره کردیم، پنگوسی از ماهی‌های محبوب و معروف دنیا است که در تعداد متعددی از آکواریوم‌های بسیار بزرگ نگه‌داری می‌شود. بااین‌حال برای نگه‌داری از ماهی پنگوسی لازم است به سازگاری آن با سایر ماهی‌های داخل آکواریوم توجه ویژه‌ای داشته باشید. اگر نتوانید از این ماهی به‌خوبی مراقبت کنید، در پی نگه‌داری نادرست منجر به مرگ ماهی پنگوسی خواهید شد. از علت‌هایی که گاهی‌اوقات پنگوسی از زندگی مناسبی داخل آکواریوم برخوردار نیست می‌توان به کیفیت نامناسب داخل آب داخل مخزن اشاره کرد. بنابراین، برای نگه‌داری ماهی پنگوسی لازم است پارامترهای آب را برای حفظ سلامت چک کنید. علاوه‌براین، اتفاقات ناگهانی در آکواریوم، سروصداهای زیاد در محیط و جابه‌جایی از عوامل استرس بوده و موجب مرگ این ماهی می‌شود. همچنین، تغذیه نامناسب ماهی با غذاهای نامناسب می‌تواند آن را بیمار کرده و موجب مرگ ماهی پنگوسی شود. بنابراین، هنگام خریداری و تهیه ماهی پنگوسی باید توجه کنید که همیشه از غذاهای با کیفیتی برا غذا دادن استفاده کرده و به محیط زندگی آن‌ها اهمیت زیادی دهید.