مار ماهیان
در کنار مار ماهی‌هایی که در طبیعت وجود دارند، گونه‌های مختلفی از مار ماهی برای نگه‌داری داخل آکواریوم پرورش داده می‌شوند. شاید از نظر بسیاری از افراد مار ماهی‌ها موجودات سمی و خطرناک به نظر بیایند؛ اما مار ماهی که برای نگه‌داری داخل مخزن پرورش داده می‌شود بی‌خطر است. برای کسب اطلاعات بیشتر از مارماهی تا آخرین مطلب با ما همراه باشید.
مارماهی برای نگه‌داری داخل آکواریوم مناسب است؟
مار ماهی‌هایی که برای نگه‌داری داخل آکواریوم پرورش داده می‌شوند، از آبزیان جالب جالبی هستند که از ظاهر خاصی برخوردارند. ویژگی ظاهری و گاهی اوقات ویژگی رفتاری این آبزی باعث شده‌است بسیاری از افراد علاقه به نگه‌داری از مارماهی داشته باشند. شرایط زندگی مار ماهی که داخل آکواریوم نگه‌داری می‌شود نسبت به مار ماهی که داخل دریا و اقیانوس‌های بزرگ زندگی می‌کند متفاوت است. اگر فرد بتواند یک محیط مناسب با شرایط محیطی مطلوب برای زندگی مار ماهی به ارمغان بیاورد میتواند از انواع گونه‌های مار ماهی داخل آکواریوم خود نگه‌داری کند.
مار ماهی مناسب آکواریوم به علت داشتن رفتار فریبنده و ظاهری جذاب از پرطرفدارترین آبزیان مناسب برای نگه‌داری داخل آکواریوم محسوب می‌شود. این آبزی طرفداران خاص خود را دارد. بسیاری از افراد سعی در تهیه برای آکواریوم خود دارند. در نگاه اول شاید تصور کنید مار ماهی نیز همچون مار سمی بوده و میتواند خطرناک باشد. البته، مار ماهی‌های سمی در جهان وجود دارد؛ اما مار ماهی‌هایی که برای نگه‌داری داخل آکواریوم هستند، بدون سم بوده و خطری برای شما و سایر ماهی‌های داخل آکواریوم محسوب نمی‌شوند.
ویژگی‌های ظاهری مار ماهی
مار ماهی به علت داشتن ظاهر متفاوت از سایر ماهی‌ها معروف است. دلیل متمایز بودن مار ماهی نسبت به سایر ماهی‌ها داشتن بدنی دراز است. طول بدن مار ماهی میتواند بسته به نوع گونه متفاوت باشد؛ ولی درحالت‌کلی طول آن‌ها از ۵ سانتی متر تا ۴ متر گزارش شده است. همچنین، میتواند وزنی بین ۳۰ گرم تا ۲۵ کیلوگرم و حتی بیشتر داشته باشد.
مار ماهی مناسب آکواریوم باله لگنی ندارد؛ ولی از باله پشتی و مقعدی برخوردار است که با باله دمی آن‌ها ترکیب شده و در امتداد بدن رشد کرده است. این باله اصطلاحا به نام باله نواری شناخته می‌شود. البته، مار ماهی مناسب آکواریوم بسته به گونه خود میتواند از باله‌های سینه‌ای و میانی نیز برخوردار باشد. در برخی موارد نیز به‌علت دگردیسی دو باله سینه‌ای و میانی حذف شده‌اند و فقط باله نواری شکل باقی مانده‌است. معمولاً مار ماهی‌هایی که برای نگه‌داری داخل آکواریوم مناسب هستند پوششی بدنی بدون فلس دارند.
چشم مار ماهی آکواریوم به صورت طبیعی یا تلسکوپی است. همچنین، به‌علت این‌که برآمدگی قدامی دارد، پوزه آن به سمت جلو کشیده شده‌است. حتی نحوه شنا کردن مار ماهی نسبت به سایر ماهی‌ها متمایز است. این آبزی با تولید امواج که در طول بدن طی می‌شود شنا می‌کند. یک ویژگی منحصربه‌فرد و خاصی که در مورد این آبزی وجود دارد این است که میتواند به سمت عقب شنا کند. این آبزی با معکوس کردن جهت موج توانایی شنا کردن به عقب را دارد.
ویژگی‌های رفتاری مار ماهی
فرقی نمی‌کند مارماهی در آکواریوم زندگی کند یا در طبیعت شنا کند. بیشتر گونه‌های مار ماهی شب‌گرد هستند و تمایل دارند که در شب شنا کنند. همچنین، علاقه زیادی به شنا کردن در نواحی پایین آکواریوم دارند. برخی از گونه‌های مار ماهی‌ها بیشتر اوقات خود را زیر بستر آکواریوم سپری می‌کنند. به‌طوری‌که تنها سرشان بیرون است. حتی در مواقعی در میان گیاهان پنهان می‌شوند.
مار ماهی که داخل اقیانوس شنا کند، آب‌های کم عمق را برای زندگی خود انتخاب خواهد کرد و در ماسه و میان سنگ‌ها برای مستقر شدن خود حفره خواهد ساخت. البته، نمی‌توان ویژگی علاقه‌مندی به شنا در آب‌های کم عمق را برای تمام مار ماهی موجود در طبیعت دانست. برخی دیگر از گونه‌های مار ماهی ترجیح می‌دهند در آب‌های عمیق‌تر شنا کنند. اکثراً مار ماهی‌هایی که تمایل به شنا در آب‌های عمیق دارند متعلق به آب‌های شور هستند.
مارماهی زندگی گروهی دارد یا انفرادی؟
بیشتر گونه‌های مار ماهی مانند موری و کنگرها تمایل دارند در دوران جوانی و بزرگ‌سالی زندگی زندگی انفرادی داشته باشند و تمایلی به زندگی گروهی ندارند. گروهی خاص از مار ماهی‌های آکواریوم مانند مار ماهی‌های باغی تمایل دارند در گروه‌های بزرگ و پرجمعیت شنا کنند.
انواع گونه‌های مارماهی مناسب آکواریوم
مار ماهی آکواریوم به علت این‌که از ویژگی‌های ظاهری متفاوتی برخوردار است گونه‌های مختلفی دارد. مواردی مثل تعداد و آرایش باله‌ها، تعداد و ترتیب دندان‌ها، استخوان‌های جمجمه، مهره‌ها و سایر ویژگی‌های ظاهری برای گروه‌بندی و تقسیم مار ماهی به گونه‌های مختلف در نظر گرفته می‌شود. هنگام انتخاب بهترین گونه مار ماهی برای نگه‌داری داخل آکواریوم، در نظر گرفتن شرایط زیستی آن‌ها انتخاب گونه مناسب را برای نگه‌داری را آسان می‌کند. در لیست زیر به معروف‌ترین گونه‌های مار ماهی آکواریوم اشاره کرده‌ایم؛
- مار ماهی برقی (Electrophorus electricus)
- مار ماهی طاووسی (Macrognathus siamensis)
- مار ماهی دم صورتی (Moringua raitaborua)
- مار ماهی آتشین (Mastacembelus erythrotaenia)
گونه‌های ذکر شده جزو بهترین گونه‌های مار ماهی برای پرورش داخل آکواریوم محسوب می‌شوند. همچنین، در بسیاری از پت‌شاپ‌های سراسر ایران به فروش می‌رسند.
تغذیه مار ماهی مناسب آکواریومی
مار ماهی آکواریوم از گونه‌های گوشتخوار محسوب می‌شود. این آبزی در طبیعت از ماهی‌های کوچک و بی‌مهرگان مثل ماهی مرکب، اختاپوس، صدف و جوجه تیغی دریایی تغذیه می‌کند. مار ماهی هوش نسبتا بالایی دارد. به‌گونه‌ای‌که مار ماهی‌هایی که داخل آکواریوم نگه‌داری می‌شوند، صاحب خود را می‌شناسند و می‌دانند چه زمانی وقت تغذیه آن‌ها فرا می‌رسد. حتی در مواقعی دیده شده‌است که در زمان مناسب بیرون می‌آیند و منتظر غذای خود منتظر هستند. برای تغذیه مار ماهی آکواریوم می‌توانید از غذاهای منجمد شده مانند ماهی‌های کوچک، ماهی مرکب و دیگر ماهی‌ها استفاده کنید.
چرا مار ماهی زود می‌میرد؟
بسیاری از افرادی که اقدام به نگه‌داری از مار ماهی مناسب آکواریوم کرده‌اند، به علت این‌که نمی‌دانستند شرایط نگه‌داری از مار ماهی آکواریوم چیست ماهی خود را از دست می‌دادند. اگر این آبزی آب شیرین در شرایط سخت زندگی کند، بعد از چند ماه می‌میرد. بنابراین نگه‌داری آن دشوار خواهد بود. یک مشکل اساسی که برای نگه‌داری از مار ماهی آکواریوم وجود دارد این است که افراد اندازه مخزن مناسب برای نگه‌داری از این آبزی را نمی‌دانند. مار ماهی آکواریوم باید در آکواریوم‌های بزرگ نگه‌داری شود. هنگامی‌که از این ماهی در آکواریوم‌های کوچک نگه‌داری کنید به سرعت ضعیف شده و از بین خواهند رفت.
علاوه‌براین، اگر مار ماهی در شرایطی زندگی کند که دچار استرس و ترس شده و احساس خطر داشته باشد، از غذا خوردن دست کشیده و دو الی سه ماه بعد از بین خواهد رفت. بنابراین، لازم است هنگام نگه‌داری از مار ماهی به اندازه مخزن و شرایط زیستی آن توجه ویژه‌ای داشته باشید تا آبزی شما از عمر طولانی‌تری برخوردار باشد.
شرایط محیطی مناسب برای نگه‌داری مار ماهی
برای نگه‌داری از مار ماهی لازم است یک درپوش مناسب برای آکواریوم خود در نظر داشته باشید. مار ماهی‌ها هنرمندان خوبی برای فرار از آکواریوم هستند. بنابراین، باید اطمینان حاصل کنید که درب آکواریوم ایمن باشد. بستر براده‌های آسپن و سرو این یک بستر مناسب برای ماهی‌های خزنده است. این بستر القا کننده زیستگاه طبیعی مار ماهی است. همچنین، لازم است بستر را به‌طور مرتب از وجود مدفوع تمیز کنید. حداقل یک بار در هفته بستر را به هم بزنید و یک بار در ماه نیز بستر آکواریوم را به طور کامل تعویض کنید. برای نگه‌داری مار ماهی یک قانون کلی وجود دارد. این قانون بیان می‌کند که زیستگاه مار ماهی‌ها باید حداقل دو الی سه برابر اندازه بدن آن‌ها باشد تا بتوانند در یک شرایط مطلوب زندگی کنند.
چیدمان آکواریوم مار ماهی
مارماهی به پرسه زدن در مکان‌های پنهان و غارهای باریک علاقه دارد. همچنین، علاقه دارد بین گیاهان شنا کند. گیاهانی که داخل آکواریوم‌ها کاشته می‌شوند گوشه‌های تیره و سایه‌داری ایجاد می‌کنند. همچنین، می‌توانند مکان‌های مخفی بیش‌تری برای مار ماهی به ارمغان بیاورند. هنگامی‌که از گیاهانی داخل آکواریوم پرورش دهید، توانسته‌اید که زیستگاه طبیعی را برای آن‌ها برآورد کنید. بنابراین، آرامش و حس طبیعی بیش‌تری به مار ماهی خود خواهید داد. برای انتخاب گیاهان مناسب برای نگه‌داری کنار مار ماهی آکواریوم ما پیشنهاد می‌کنیم از گونه‌های آنوبیا و سرخس جاوا نگه‌داری کنید. علاوه‌بر در نظر گرفتن گیاهان متعدد داخل آکواریوم، ۲ الی ۳ حفره غاره مانند بزرگ برای حرکت مار ماهی در نظر داشته باشید
همچنین، پیشنهاد می‌کنیم از لوله‌های پی‌وی‌سی در اندازه‌های مختلف در مخزن استفاده کنید. تنها نکته‌ای که هنگام انتخاب این لوله‌ها وجود دارد، این است که به اندازه کافی بزرگ باشند تا مار ماهی بتواند به راحتی داخل آن‌ها شنا کند.
شرایط آب مناسب برای نگه‌داری مار ماهی
مار ماهی مانند هر موجود دیگری برای نگه‌داری داخل آکواریوم و داشتن عمر طولانی به توجه و مراقبت ویژه خاص خود نیاز دارد. اگر چند خواسته اساسی نگه‌داری از آن برآورده شود، نگه‌داری از آن کار دشوار طاقت فرسایی نخواهد بود. برای نگه‌داری مناسب از مار ماهی آکواریوم لازم است به آب با کیفیت، تغذیه مناسب، کنترل میزان دما و ph آب توجه داشته باشید.
دمای مناسب مار ماهی
کنترل دمای آکواریوم برای سلامت مار ماهی بسیار مهم است. مار ماهی اگر در یک محدوده دمایی مناسب زندگی نکند، دچار مشکلات متعدد گوارشی خواهد شد. مار ماهی آکواریوم مثل دیگر خزندگان خونسرد است و برای تنظیم دمای بدن خود به منبع گرمایی احتیاج خواهد داشت. بنابراین، استفاده از پدهای گرمایشی زیر مخزن روش مناسبی برای تامین گرمای بدن مار ماهی است.
لامپ‌های آکواریوم می‌توانند به مار ماهی فشار وارد کنند. بنابراین، استفاده از پدهای گرمایش بهتر است.
مقدار پی‌اچ و سختی مناسب آب مار ماهی
ماهی آب شیرین برای برخورداری از یک زندگی مطلوب به آب قلیایی با پی‌اچ ۶.۲ الی ۸ احتیاج خواهد داشت. البته، یک ph بهینه و یک توصیه کلی برای نگه‌داری مناسب از مار ماهی آکواریوم فراهم کردن آبی با ph ۶.۵ الی ۷.۵ است. معمولا بیشتر مار ماهی‌های آکواریوم در این مقدار اسیدی آب زندگی مطلوبی دارند. بسیاری از مار ماهی‌های آکواریوم می‌توانند در آب‌هایی که سختی بین ۵ الی ۱۵ گرم در ساعت دارند، از زندگی مطلوبی برخوردار خواهند بود. علاوه‌براین، دمای مناسبی که برای نگه‌داری از این آبزی خاص در نظر گرفته می‌شود، دمایی بین ۲۲ الی ۲۸ درجه سانتی‌گراد است.
اعدادی که به آن‌ها اشاره کردیم درحالت‌کلی برای بیشتر ماهی‌های آکواریوم در نظر گرفته می‌شود. چراکه شاید برخی از گونه‌های مار ماهی به اعداد متفاوتی احتیاج داشته باشند. پس قبل از در نظر گرفتن شرایط محیطی، گونه مار ماهی آکواریوم را نیز در نظر داشته باشید و بر اساس گونه شرایط محیطی مناسب را وفق دهید.
اندازه آکواریوم مناسب برای نگه‌داری مار ماهی
مار ماهی آکواریوم در بیشتر دوران زندگیش در حال رشد است. بنابراین، اندازه آکواریوم مناسب برای مار ماهی‌های آکواریوم ثابت نیست. همچنین، برخی از گونه‌های مار ماهی با توجه به گونه و خواص ظاهری خود از اندازه‌های بزرگ‌تر یا کوچک‌تری برخوردار خواهند بود. برای مار ماهی‌هایی با اندازه متوسط و جوان حدود ۱۱۳ لیتر و برای ماهی‌های بزرگ‌تر شاید به بیش از ۱۹۰ لیتر اندازه آکواریوم احتیاج داشته باشید. البته، مار ماهی‌هایی که جز گونه‌های بسیار بزرگ محسوب می‌شوند به ۶۵۰ لیتر فضا یا حتی بیشتر از آن احتیاج خواهند داشت. درنتیجه، قبل از انتخاب اندازه آکواریوم برای مار ماهی، گونه و اندازه خود ماهی را در نظر داشته باشید.
ماهی‌های سازگار با مار ماهی
نگه‌داری از مار ماهی کنار دیگر گونه ماهی‌ها دشوار است. این ماهی به علت این‌که گوشتخوار است تمایل دارد هر چیزی که اندازه دهانش باشد میل کند. با‌این‌حال، به راحتی تحت استرس قرار گرفته و کیفیت زندگی خود را کاهش می‌دهد. نگه‌داری از گونه‌های بسیار تهاجمی کنار مار ماهی اصلاً گزینه مناسبی نیست. اگر علاقه دارید در کنار مار ماهی آکواریوم از ماهی‌های بیش‌تری نگه‌داری کنید، باید ماهی‌هایی با اندازه مشابه مار ماهی را انتخاب کنید. از جفت‌های مناسب برای نگه‌داری کنار مار ماهی می‌توان به ماهی‌های متوسط یا بزرگ مثل ماهی کوی و کپور اشاره کرد.
