سیستم روشنایی آب شیرین

نورپردازی آکواریوم به افرادی که علاقه‌مند به نگه‌داری از ماهی‌های متنوع داخل آکواریوم هستند اجازه می‌دهد که بتوانند ساکنان آکواریوم خود را در هر زمان روز و شب مشاهده کنند. با در نظر گرفتن روشنایی مناسب برای آکواریوم انرژی حیاتی گیاهان و حیوانات فتوسنتز کننده فراهم می‌شود. وسیله‌ای که برای روشنایی و نورپردازی آکواریوم مورد استفاده قرار می‌گیرد لامپ آکواریوم است. برای کسب اطلاعات بیش‌تر در مورد لامپ آکواریوم این صفحه را ترک نکنید.

چرا نورپردازی برای آکواریوم مهم است؟

در زمانی‌که نگه‌داری از آکواریوم به تازگی باب شده بود، کسی به نورپردازی آکواریوم اهمیت نمی‌داد و بیش‌تر افراد آن را نادیده می‌گرفتند. بااین‌حال، اکنون همگی می‌دانند که وجود نور مناسب نقشی حیاتی برای زیستن موفقیت‌آمیز آبزیان داخل آکواریوم دارد. برای تامین نور آکواریوم استفاده از لامپ آکواریوم برای هر سیستمی که از ارگانیسم‌های فتوسنتزی مثل گیاهان، شقایق‌ها یا مرجان‌ها برخوردار باشد ضروری است. علاوه‌براین، وجود نور بر رفتار فیزیولوژی ماهی تاثیر گذاشته و می‌تواند سلامت کلی و رفاه آن‌ها را تامین کند. لامپ‌های که برای نورپردازی و حفظ روشنایی آکواریوم در نظر گرفته می‌شوند به‌طورکلی در چهار دسته کلی که از قدیمی‌ترین تا پیشرفته‌ترین فناوری است دسته‌بندی می‌شوند.

وجود تنوع در لامپ‌های آکواریوم

انواع مختلفی از لامپ‌های آکواریوم برای نورپردازی مخزن استفاده می‌شود. هرکدام از لامپ‌های آکواریوم دارای مزایا و معایبی برای مخزن و ساکنان داخل آکواریوم خواهند بود. بنابراین، هنگام انتخاب نوع لامپ آکواریوم لازم است به آبزیان داخل مخزن، ابعاد و عمق مخزن توجه کرد.

لامپ فلورسنت استاندارد آکواریوم

نور فلورسنت خروجی یا معمولی نوع رایجی از لامپ آکواریوم است که به‌عنوان لامپ‌ فلورسنت استاندارد آکواریوم نیز نامیده می‌شود. لامپ فلورسنت استاندارد یک سیستم روشنایی همه‌کاره برای نورپردازی آکواریوم بوده و ساده‌ترین راه برای تامین نور آکواریوم محسوب می‌شود. این نوع از لامپ آکواریوم یک انتخاب عالی برای آکواریوم‌های آب شور به شمار می‌آید. از مزایای قابل توجه لامپ فلورسنت استاندارد می‌توان به برخورداری از طیف‌های گسترده، استفاده آسان، مقرون به‌صرفه و کم مصرف بودن اشاره کرد‌. لامپ فلورسنت به علاقه‌مندان نگه‌داری از آکواریوم این اجازه را می‌دهد که بتوانند نور آکواریوم خود را سفارشی کرده و از نورهای متعددی برای نورپردازی آکواریوم خود استفاده کنند‌.

لامپ فلورسنت فشرده آکواریوم

نوعی دیگر از لامپ‌های آکواریوم به نام‌ لامپ فلورسنت‌ فشرده آکواریوم شناخته می‌شوند. فلورسنت فشرده یک نسخه نور خروجی بالاتری نسبت به از سیستم‌های نور فلورسنت استاندارد دارد. در این نوع از لامپ به جای استفاده از لامپ‌های تک لوله‌ای از لامپ‌های ۲ الی ۴ لوله‌ای برای خروجی نور بیش‌تر از یک لامپ استفاده می‌شود. بنابراین، می‌توانیم بگوییم که یک چراغ فلورسنت فشرده به‌راحتی کار دو لامپ فلورسنت استاندارد را انجام می‌دهد. پس، می‌توانیم نتیجه بگیریم که این ویژگی فلورسنت‌های فشرده باعث صرفه‌جویی در فضای آکواریوم خواهد شد. همچنین، در مقابل سیستم‌های فلورسنت استاندارد ارتقای بهتری داشته و گزینه مناسب‌تری محسوب می‌شوند. لامپ فلورسنت فشرده به‌راحتی سال‌ها زيادي کار کرده و از تمام مزایای نور فلورسنت برخوردار هستند. از دیگر ویژگی‌های فلورسنت فشرده می‌توان هزینه کم‌تر، انتشار حرارت کم‌تر و برخورداری از رنگ‌های ایده‌آل برای نورپردازی آکواریوم را نام برد. لامپ فلورسنت فشرده هم برای نورپردازی آکواریوم آب شور و هم آب شیرین کاربرد دارد.

لامپ‌های رشته‌ای پیچ‌دار آکواریوم؛ نوع کم رایج لامپ آکواریوم

لامپ‌ رشته‌ای آکواریوم نوعی از لامپ‌های استاندارد با رشته‌های سیمی است. این لامپ تا زمانی که از خود نور تولید می‌کند گرم می‌ماند. این نوع از لامپ‌ کم‌تر رایج بوده و به عنوان منبع نور برای آکواریوم‌های کوچک مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین، نمی‌توان از لامپ‌ رشته‌ای در آکواریوم‌های بزرگ‌تر استفاده کرد؛ چراکه کارایی مناسبی نسبت به دیگر لامپ‌ها نخواهند داشت.

آکواریوم‌های آب شیرین می‌توانند توسط لامپ‌های رشته‌ای پیچ‌دار نوردهی شوند. البته، استفاده از لامپ‌های رشته‌ای به دلیل مصرف انرژی بیش‌تر و تولید گرمای بیش‌تر محبوبیت کم‌تری دارد. بنابراین، به جای استفاده از لامپ‌های رشته‌ای پیچ‌دار از نور فلورسنت فشرده استفاده می‌شود که انرژی کم‌تری تولید کرده و گرمای کم‌تری وارد آکواریوم می‌کند.

لامپ متال هالید آکواریوم

یکی دیگر از رایج‌ترین لامپ‌های آکواریوم سیستم‌های متال هالید است. این سیستم‌ها یک سیستم روشنایی با شدت بالا هستند که در میان بسیاری از علاقه‌مندان به نگه‌داری از آکواریوم محبوبیت بالایی دارند. لامپ‌ متال هالید آکواریوم از یک لامپ شیشه‌ای اصلی با یک سری سیم تشکیل شده است. سیم‌های این لامپ، لامپ‌های شیشه‌ای را متصل به هم نگه می‌دار‌د. زمانی که الکتریسیته از لوله قوس یا همان لامپ شیشه‌ای عبور کند، گازها و نمک‌های فلزی موجود در لوله، نور تولید کرده و باعث روشن شدن مخزن آکواریوم خواهند شد. برخلاف سیستم‌های فلورسنت فشرده و استاندارد که تخلیه به شدت بالایی دارند، طیف نور و نمایش رنگ تولید شده توسط متال هالیدها مناسب است و مشکلی داخل آکواریوم ایجاد نمی‌کند. این نوع از لامپ‌ها برای آکواریوم‌هایی که به شرایط نوری بالای احتیاج دارند ایده‌آل است. بنابراین، اگر فرد از یک آکواریوم با ابعاد بزرگ و عمقی بیش‌از ۶۰ سانتی‌متر نگه‌داری می‌کند تهیه لامپ متال هالید پیشنهاد می‌شود. برای نورپردازی آکواریوم‌های بزرگ سیستم‌های روشنایی محدود مثل فلورسنت‌‌ها ممکن است به اندازه کافی قدرت‌مند نباشند تا نور کافی و مناسب را برای تمام محیط آکواریوم ایجاد کنند.

لامپ دیود ساطع کننده نور (LED)

فناوری ال‌ای‌دی یک فناوری متفاوت برای تولید نور و روشنایی داخل آکواریوم محسوب می‌شود. در لامپ‌های ال‌ای‌دی هنگامی‌که ذرات زیر اتمی پرانرژی شوند از یک ماده نیمه هادی عبور می‌کنند. درنتیجه، انرژی خارج شده تبدیل به نور و روشنایی می‌شود‌. ال‌ای‌دی‌ها می‌توانند نور مناسبی را برای آکواریوم تامین کنند. این فرایند به انرژی بسیار کم‌تری برای تولید نور درخشان نیاز دارد. بنابراین، لامپ ال‌ای‌دی آکواریوم یک انتخاب کم‌مصرف برای روشنایی آکواریوم است.

برای استفاده از این نوع لامپ داخل آکواریوم لازم است به یک نکته مهم توجه کرد. هنگام انتخاب لامپ‌های ال‌ای‌دی باید par یا تشعشع فعال فتوسنتزی را مورد توجه قرار داد. تشعشع فعال فتوسنتزی یک محدوده طیفی از نور را مشخص می‌کند که موجودات فتوسنتزی بتوانند در طول فتوسنتز از آن نور استفاده کنند. هر کدام از لامپ‌های ‌LED آکواریوم دارای مقادیر متفاوتی خواهند بود تا بتوانند برای آکواریوم‌ها و آبزیان مختلف کارساز باشند.

لامپ ال‌ای‌دی نسبت به لامپ‌های نور فلورسنت به‌طور قابل توجه کارآمدتر هستند؛ چراکه در حین تبدیل انرژی به نور مرئی گرمای کم‌تری تولید می‌کنند. طول عمر لامپ‌های ال‌ای‌دی به بیش از ۳۰ هزار ساعت تخمین زده شده است. بنابراین، نسبت به نور فلورسنت از طول عمر بسیار طولانی‌تری برخوردار هستند. با تهیه یک چراغ ال‌ای‌دی با طیف کامل علاوه‌بر نورهای سفید، نورهایی با طول موج‌های دلخواه خود فرد برای آکواریوم تامین خواهد شد.

دلیل پرکاربرد بودن لامپ‌های فلورسنت فشرده و استاندارد

لامپ‌های فلورسنت می‌توانند حدود ۲۲ درصد از انرژی را به نور مرئی تبدیل کنند. بنابراین، نسبت به لامپ‌های رشته‌ای کارآمدتر بوده و گرمای کم‌تری تولید خواهند کرد. لامپ‌‌های فلورسنت فشرده و استاندارد می‌توانند ده هزار ساعت دوام بیاورند. درحالی‌که لامپ‌های فلورسنت کمی گران‌تر از لامپ‌های رشته‌ای هستند؛ ولی نسبت به آن‌ها گزینه بهتری محسوب می‌شوند. در نظر گرفتن هزینه جاری و طول عمر بیش‌تر لامپ‌های فلورسنت گزینه مقرون‌به‌صرفه‌تری خواهد بود. در نتیجه، لامپ‌های فلورسنت رایج‌ترین سیستم نوردهی آکواریوم هستند.

چرا استفاده از لامپ رشته‌ای توصیه نمی‌شود؟

لامپ‌های رشته با این‌که نسبت به سایر لامپ‌ها ارزان‌تر هستند؛ اما کارایی کم‌تری دارند. لامپ رشته‌ای تنها ۵ درصد از انرژی را به عنوان نور مرئی استفاده می‌کند و ۹۵ درصد باقی‌مانده به گرما تبدیل می‌شود. بنابراین، در پی استفاده از لامپ رشته‌ای گرمای زیادی داخل آکواریوم تولید خواهد شد. این لامپ‌ها تقریباً ۱۰۰۰ ساعت دوام می‌آورند. پس، طول عمر بسیار کوتاه‌تری نسبت به سایر لامپ‌ها دارند. در نگاه اول شاید هزینه اولیه برای خریداری لامپ رشته‌ای ارزان باشد؛ اما به علت این‌که طول عمر کم‌تری دارد به تعویض‌های مکرر احتیاج خواهند داشت. بنابراین، گزینه مناسبی برای بیش‌تر آکواریوم‌ها محسوب نمی‌شود.

چگونه لامپ مناسب آکواریوم را انتخاب کنیم؟

انتخاب نور مناسب برای آکواریوم از مهم‌ترین جنبه‌های نگه‌داری مناسب از یک آکواریوم است. انتخاب لامپ مناسب می‌تواند برای برخی از افرادی که تجربه‌ای در این زمینه ندارند گیج کننده باشد. هنگام انتخاب لامپ آکواریوم لازم است به نیازهای آبزیانی که داخل آکواریوم زندگی می‌کنند، اندازه، ابعاد و بودجه فرد توجه شود.

علاوه‌براین، انتخاب گزینه مناسب به سلیقه شخصی فرد نگه‌دارنده و نیازهای ساکنین و آبزیان داخل آکواریوم بستگی دارد. علاوه‌براین، باید مطمئن شد که از سیستم‌های روشنایی استفاده شود که به‌طور خاص برای آکواریوم‌ها و آبزیان داخل آن طراحی شده‌است. هنگامی‌که فرد یک لامپ مناسب آکواریوم با نور کافی را تهیه کند، از زیبایی آکواریوم خود لذت برده و ساکنان مخزن خود را سالم و شاد نگه خواهد داشت.

لامپ مناسب برای آکواریوم کاشته شده

آکواریومی که از نوع کاشته شده‌است، گیاهان ساکن آن به منابع نور تخصصی و بیش‌تری احتیاج خواهند داشت. شما می‌توانید برای نوردهی آکواریوم‌های کاشته شده از لامپ‌های فلورسنت فشرده با شدت بالا و لامپ‌های متال هالید برای تقویت رشد گیاهان استفاده کنید. لامپ‌های ذکر شده علاوه‌بر در نظر گرفتن یک منبع نور بسیار قوی برای گیاهان طیف بهتری را برای رشد گیاهان و جلبک‌ها نسبت به لامپ‌های دیگر ارائه خواهد داد علاوه بر این برای کارآمدی بهتر می‌توانید از لامپ‌های ال ای دی نیز برای تقویت رشد گیاهان آکواریوم‌های کاشته شده استفاده کنید.

ضرورت تهیه لامپ آکواریوم

یکی از دلایل انتخاب و تهیه لامپ آکواریوم لذت بردن از زیبایی‌های ماهی‌ها، گیاهان و تزئینات داخل مخزن آکواریوم است. علاوه‌براین، آبزیان داخل آکواریوم باید نور کافی داشته باشند که اطراف بچرخند، غذا پیدا کنند و با دیگر ماهی‌ها تعامل داشته باشند. همچنین، ماهی‌ها و گیاهان زنده به نیازهای نوری خاصی احتیاج خواهند داشت. برخی از ماهی‌ها در جاهایی زندگی می‌کنند که بیش‌تر طول روز روشن است؛ ولی برخی دیگر ترجیح می‌دهند که در زیستگاه‌های کم نور یا زیر پوشش گیاهی زندگی کنند. همین مسئله برای گیاهان داخل آکواریوم نیز صدق می‌کند. برخی از گیاهان آبزی در آب‌های کم عمق و نوری که در طول روز ثابت است زندگی می‌کنند. در‌حالی‌که برخی دیگر در آب‌های عمیق‌تر و نورهای کم‌تر رشد می‌کنند. بنابراین، بسیار مهم است که هنگام انتخاب لامپ آکواریوم محصولی را انتخاب کنید که برای نگه‌داری از انواع ماهی‌های گیاهان داخل آکواریوم مناسب باشد.

مقدار نور مورد نیاز برای نوردهی هر آکواریوم چقدر است؟

درحالت‌کلی هر گالن از آب به یک الی پنج وات روشنایی احتیاج خواهد داشت. اگر از لامپ‌های رشته‌ای برای نورپردازی آکواریوم استفاده شود، به ۵ وات در هر گالن آب نیاز خواهد بود. اگر از چراغ‌های فلورسنت و چراغ‌های ال‌ای‌دی استفاده شود تنها ممکن است به یک الی سه وات نور در هر گالن آب نیاز باشد. حداقل میزان مقدار مناسب نور برای هر گالن ۵۰ لومن نور است که این مقدار برای آبزیان کافی و مناسب است. البته، اگر فردی بخواهد آکواریوم روشن‌تری داشته باشد می‌تواند میزان نور را افزایش دهد.

علاوه‌براین، برای نوردهی آکواریوم گیاهی حداقل ۵۰ لومن در هر گالن آب نیاز است. البته، بسته به گونه گیاه نیازهای روشنایی هر کدام از آن‌ها متفاوت خواهد بود. به‌طوری‌که بسیاری از گیاهان آبزی برای رشد به بیش از ۱۰۰ لومن در هر گالن احتیاج خواهند داشت.